Oda Sızdırmazlık Testi (Yapım Aşamaları)

Sızdırmazlık testi, FM 200 (HFC 227 ea), Novec 1230 (FK-5-1-12), İnertgazlı (IG 01,IG 55, IG100, IG 541) gazlı söndürme sistemleri ile toplam hacim koruma yapılan gazlı söndürme sistemidir. Oda sızdırmazlık testi yapılması, yangına sebep olan havadaki oksijen miktarını ölçer ve ölçülere göre önlem alınır. Havaya homojen bir şekilde karışarak ortamdaki oksijen oranını yanmanın altına düşürerek yangını söndürür.

Ortamın tam sızdırmaz özellikte olması gerekir. Aksi halde ortama iletilen gaz, havayla birlikte kaçacaktır. Bu durumda ortamda havanın oksijen seviyesi tekrar yükselir ve yeniden alev alma ve yangının sönmemesi gibi durumlarla karşılaşılabilir. Gazlı söndürme sistemi uygulanacak olan hacimler NFPA 2001 Annex C’ye göre sızdırmazlık testi yapılır. Sadece door fan testi uygulamasıyla test yapılması gerekir. Bu test ile hacimdeki en fazla ve en az olan olası açıklıklar belirlenmektedir.

Oda Sızdırmazlık Testi Yapım Aşamaları

Odadaki gaz kontrasyonu ve mevcut olarak kapatılamayan açıklıklara bağlı olarak minimum derecede konsantrasyonun odada ne kadar süre boyunca sağlanacağı belirlenir. Temiz gazlı söndürme sistemlerinde, söndürücü gazın korunacak hacim içinde en az 10 dakika boyunca minimum tasarım konsantrasyonunda kalması şartı vardır. Gazın hacimde kalma süresi, dahili hava iklimlendirme sisteminin boşalma anında çalışıp çalışmama oranına göre değişmektedir.

Genellikle yangın anında klimalar ve damperler kapatılmalıdır. Gaz boşalma sırasında klima kapatılır ise, 10 dakikadan sonra ortam içinde bulunan gazın seviyesinin minimum oda yüksekliğinin %75’inden aşağı olmaması gerekmektedir. Bu seviye ortam içindeki en yüksek cihazın, en üst kot seviyesi olarak karar vermeye yetkin kurumlar tarafından değerlendirilir. Klimalar boşalma esnasında ve boşalmadan sonra da çalışmaya devam edecekse, 10 dakikadan sonra ortam içinde bulunan gaz konsanstrasyon değeri, min. Söndürme konsantrasyonu değerinin altında olmamalıdır.

Kaçak testin yapılmasındaki amaç, oda içinde kaçakları alan- cm² bazında belirlemek ve gazın oda içindeki süresini hesaplamaktır. Bu test, bir yelpaze ya da fan yardımıyla yapılmaktadır. Oda sızdırmazlık testi yapım aşamaları devamında ise öncelikle korunacak olan hacim içi basınçlandırılır. Daha sonra korunacak olan hacim içerisinde bulunan hava dışarı atılır. Bu işlemler esnasında door fan içinden geçen hava basıncı, manometreyle ölçülür. Bu değerler onaylı bir bilgisayar programı yardımıyla değerlendirilir. Aradaki diferansiyel fark sonucunda ise odanın kaçakları bilgisayar programı yardımıyla hesaplanmalıdır. Gazlı söndürme sistemleriyle korunulan veya korunacak hacimlerin kapatılamayan ve gözle görülemeyen açıklık miktarı hesaplanır. Sonrasında ise gazın hacimde 10 dk kalma süresi sağlanmışsa oda sızdırmazlık testinden de geçmiş olur.

Alınacak Önlemler

Testten geçemeyen hacimler için alınacak önlemler içinde odanın sızdırmazlığı mutlaka iyileştirilmelidir. Kablolar genellikle duvar, taban ve tavan geçişlerinde, kablo tavalarının duvar, taban ve tavan geçişlerinin; kapı pervazlarının altındaki boşluklar, cam açıklıkları, sızdırmaz olmayan kapılar, damperlerin contalı olmaması ve sızdırmaz olmaması vb. en çok karşılaşılan sorunlardır.

Yapılmış olan test ve hesaplanan sonuçlar raporlandırılır. Raporda door fan-oda sızdırmazlık testiyle birlikte; testin yapıldığı tarih, testin kime yaptırıldığı ve hangi hacime göre yapıldığı, teste eşlik eden kullanıcının isim, soyadı, korunması gereken oda hacim ölçüleri, test cihazının markası ve modeli, test cihazının seri numarası, ölçülen hava karakteristiği, 10 Pa basınç için hesaplanan açıklık miktarı, söndürücü gazın cinsi, söndürücü gazın tasarım konsantrasyonu, gazın odada kalma süresi ve son olarak sızdırmazlık testinden geçtiği bilgileri tek tek raporda belirtilmelidir.